Czas na powtórki - utrwalenie tego, czego nauczylicie się przez ostatnie lata. Zamieszczam wam link do blogu, na którym umieszczone są wszystkie wiadomości  z języka polskiego egzaminowane w czerwcu. Korzystajcie, otwierajcie sobie poszczególne działy. Można wydrukować, można skopiować. Trzeba czytać, utrwalać, jak najwięcej ćwiczyć.

https://maszuwage.pl/egzamin-osmoklasisty/ 

 

28, 29.05.2020 r.           Na zespole umieszczę dzisiaj link do wypracowania. Będzie aktywny do 23.59.

Dzien dobry.

Temat: Rodzaje zdań współrzędnych.

1. Zdania złożone współrzędnie

Są to zdania z dwoma orzeczeniami. Są równorzędne względem siebie nawzajem, więc na wykresie występują na jednym poziomie. O rodzaju zdania współrzędnego mówi łączący oba wypowiedzenia spójnik np. i, oraz, albo, lub, ale, lecz, więc.

 

ZADANIA:

1. Napisz po dwa zdania złożone wspłrzędne z każdego rodzaju.

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

28.05.2020 r.

Dzien dobry.

Temat: Składnia - części zdania. 

Wyróżniamy 5 części zdania: orzeczenie, podmiot, przydawka, dopełnienie i okolicznik.

Co trzeba wiedzieć o orzeczeniu?

Orzeczenie to najważniejsza część zdania. Bez niego w ogóle nie można mówić o zdaniu, bo wypowiedzenie bez orzeczenia jest równoważnikiem zdania a nie zdaniem.

Orzeczenie informuje o tym, co robi podmiot albo kim, czym jest, albo co się z podmiotem dzieje.

 

Orzeczenie jest wyrażone czasownikiem w formie osobowej. Wyróżniamy orzeczenie czasownikowe i orzeczenie imienne. 

Co trzeba wiedzieć o podmiocie?

Podmiot jest wykonawcą czynności. Najczęściej wyrażony jest rzeczownikiem w mianowniku, ale nie zawsze tak jest.

Rodzaje podmiotów: gramatyczny, logiczny, domyślny, szeregowy, towarzyszący, zbiorowy.

Co trzeba wiedzieć o przydawce?

Przydawka jest częścią zdania, która określa wyłącznie rzeczownik.

Wyróżniamy:

• Przydawkę przymiotną (jaki?)  zimna woda, piękny widok.
• Przydawkę rzeczowną (w tym samym przypadku) złodziej kieszonkowiec, sportowiec amator, sędzia kalosz.
• Przydawkę dopełniaczową (kogo? czego? czyj?) torebka mamy, koszyk malin, wiersz Mickiewicza.
• Przydawkę liczebną (ile?) sześć zeszytów, dwunastu braci.
• Przydawkę przyimkową (z czego?) sweter z wełny, serwis z porcelany, potrawka z kurczaka.

Co trzeba wiedzieć o dopełnieniu?

Dopełnienie to część zdania, która najczęściej jest określeniem czasownika, rzadziej przymiotnika lub przysłówka. Dopełnienia odpowiada na pytania wszystkich przypadków oprócz mianownika i wołacza. Wyróżniamy: dopełnienie bliższe (takie, które po przekształceniu na stronę bierna staje się podmiotem np. Strona czynna: Mama ubiera (kogo?) Kasię. Strona bierna: Kasia jest ubierana przez mamę.) i dopełnienie dalsze (nie ulega tej zmianie np. Dziecko przyglądało się (czemu?) zabawce.)

Co trzeba wiedzieć o okoliczniku?

Okolicznik to część zdania, która określa czasownik, rzadziej przymiotnik. Wyróżniamy:

 

• Okolicznik czasu (kiedy?, od kiedy? do kiedy?) Pomyślę o tym jutro.
• Okolicznik miejsca (gdzie?, skąd?, dokąd?, którędy?) Ścieżka prowadziła przez las.
• Okolicznik sposobu (jak?, w jaki sposób?) Janek pisze starannie.
• Okolicznik celu (po co?, w jakim celu?) Julia biegnie po zwycięstwo.
• Okolicznik przyczyny (dlaczego?, z jakiej przyczyny?) Tomek poczerwieniał ze wstydu.
• Okolicznik warunku (pod jakim warunkiem?) Pojedziesz za zgodą rodziców.
• Okolicznik przyzwolenia (mimo czego?, mimo co?) Poszliśmy na spacer pomimo deszczu.
• Okolicznik stopnia i miary (jak bardzo?) Karol postąpił bardzo szlachetnie

 

ZADANIA:

1. Podpisz pogrupione części zdania:

Moja mama poszła do sklepu. Kupiła tam trzy chleby. Następnie chwilę pobyła w domu. Ugotowała szybko pyszny obiad. po kilku minutach zaczeła sprzątać, aby zdążyć przed powrotem babci. Umyła okna, Porządnie wytrzepała brudne dywany.

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

25.05.2020 r.

Dzień dobry.

Temat: Przed egzaminem - fleksja

 Wyróżniamy 10 części mowy, z których 5 odmienia się (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek), a 5 jest nieodmiennych (przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik, partykuła).

 

Co trzeba wiedzieć o czasowniku?

Czasownik odpowiada na pytania co robi? co się z nim dzieje?

Może występować w formie osobowej lub nieosobowej (bezokoliczniki, formy zakończone na -no, -to, imiesłowy). Odmienia się przez osoby, liczby i rodzaje (w l.p. rodzaj męski, żeński i nijaki a w l.mn. rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy). Czasownik może informować o czynności, która jeszcze się nie skończyła (aspekt niedokonany) oraz o czynności zakończonej (aspekt dokonany). Wyróżniamy też trzy tryby czasownika: oznajmujący, przypuszczający i rozkazujący oraz trzy strony czasownika: czynną, bierną i zwrotną.

Co trzeba wiedzieć o rzeczowniku?

Rzeczowniki odmieniają się przez przypadki (deklinacja) i liczby. Każdy rzeczownik w liczbie pojedynczej występuje w jednym z trzech rodzajów (ma rodzaj męski, żeński lub nijaki). W liczbie mnogiej rodzaj rzeczownika rozpoznajemy na podstawie towarzyszącego mu zaimka: te kwiaty, kobiety, koty – rodzaj niemęskoosobowy, ci panowie, studenci, kupcy – rodzaj męskoosobowy. Wyróżniamy rzeczowniki żywotne (nazwy osób i zwierząt), nieżywotne (wszystkie oprócz osób i zwierząt), pospolite (niebędące nazwami własnymi), własne (nazywające jednostkowe osoby, miejsca), konkretne (te, które można rozpoznać przy pomocy zmysłów) oraz abstrakcyjne (te, które nazywają ogólne pojęcia, stany i czynności niedające się rozpoznać przy pomocy zmysłów).

Co trzeba wiedzieć o przymiotniku?

Przymiotniki nazywają cechy i właściwości i odpowiadają na pytania jaki? jaka? jakie? Odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje (w l.mn. rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy). Niektóre przymiotniki stopniują się (stopień równy, wyższy i najwyższy) Stopniowanie może być regularne (wysoki, wyższy, najwyższy), opisowe (pracowity, bardziej pracowity, najbardziej pracowity) i nieregularne (dobry, lepszy, najlepszy).

Co trzeba wiedzieć o liczebniku?

Liczebniki odpowiadają na pytania ile?, który z kolei? Wskazują na liczbę, ilość, kolejność. Odmieniają się przez przypadki oraz rodzaje, a liczebniki porządkowe i mnożne także przez liczby. Wyróżniamy liczebniki główne (dwa, dwanaście, tysiąc), ułamkowe (pół, półtora, cztery setne), zbiorowe (dwoje, dziesięcioro), nieokreślone (wiele, kilkanaście), porządkowe (drugi, trzeci), mnożne (pojedynczy, podwójny).

Co trzeba wiedzieć o zaimku?

Zaimki zastępują rzeczowniki, przymiotniki, liczebniki oraz przysłówki i odmieniają się tak jak część mowy, którą zastępują.

Wyróżniamy zaimki rzeczowne (np. kto, co, ja, ty, on), przymiotne (np. jaki, czyj, mój twój), liczebne (który, ile, tyle, kilka) i przysłowne (np. jak, gdzie, kiedy, skąd, dokąd, tu, tam, wszędzie, nigdzie).

Co trzeba wiedzieć o przysłówku?

Przysłówki to nieodmienne części mowy. Odpowiadają na pytania jak? gdzie? kiedy? jak bardzo? Niektóre przysłówki stopniują się tak jak przymiotniki.

Co trzeba wiedzieć o przyimku?

Przyimki to nieodmienne części mowy, które „stoją przy” jakiejś części mowy np. przy (stole), z (tobą), o (piątej), nad (głową). Z rzeczownikiem, przymiotnikiem, liczebnikiem oraz zaimkiem tworzą wyrażenia przyimkowe.

Co trzeba wiedzieć o spójniku?

Spójniki to nieodmienne części mowy, które łączą wyrazy lub zdania.

Co trzeba wiedzieć o wykrzykniku?

Wykrzykniki to nieodmienne części mowy, które wyrażają emocje, uczucia lub naśladują dźwięki.

Co trzeba wiedzieć o partykule?

Partykuły to nieodmienne części mowy, które nie maja samodzielnego znaczenia, ale modyfikują lub wzmacniają znaczenie wyrazu, z którym się łączą.

ZADANIA:

1. Podpisz części mowy:

Moja mała córka poszła po raz pierwszy  sama do  sklepu, aby kupić trzy banany i kilka ogórków.

2. Odmień rzeczownik "czekolada", odziel końcówki, wypisz oboczności.